Czytelnia on-line

Tomasz Borowski Czym jest kręgarstwo? Od kilku lat miewam uporczywe bóle kręgosłupa. Znajomy namawia mnie na wizytę u dyplomowanego kręgarza. Czy to dobry pomysł? Kim są kręgarze? Aneta z Elbląga Zanim odpowiem na to pytanie, najpierw chciałbym wyjaśnić pewne nieporozumienia związane z bólami kręgosłupa. Otóż, tak naprawdę - choć może niektórym wyda się to dziwne - nie ma takiej choroby jak „ból kręgosłupa”. Ból kręgosłupa jest jedynie sygnałem wysyłanym przez nasze ciało, które informuje nas w ten sposób o procesie chorobowym, mogącym mieć swoje źródło w różnych częściach naszego organizmu. Bóle kręgosłupa wcale bowiem nie muszą pochodzić od samego kręgosłupa, ale bardzo często biorą się z nieprawidłowego ustawienia miednicy, połączenia szyjno-głowowego, czy z różnych nieprawidłowości w obrębie kończyn dolnych. Najczęstszą przyczyną bólu kręgosłupa są: zablokowania i zmniejszenia ruchomości stawów kręgosłupa, stawów krzyżowo- -biodrowych, przykurcze mięśniowe (czyli skrócenia mięśni), podrażnienia więzadeł oraz konflikty dyskowo- -korzeniowe. Nowoczesna medycyna oferuje bardzo wiele skutecznych metod leczenia bólów kręgosłupa. Niestety, w naszym kraju pacjenci, skarżący się na bóle kręgosłupa ciągle leczeni są przez lekarzy przede wszystkim środkami farmakologicznymi, a gdy te nie pomagają – straszy się ich operacjami (najczęściej bezpodstawnie). Ponieważ, jak już wspomniałem, przyczyna bólów kręgosłupa może być różnorodna, dlatego potrzebna jest specjalistyczna diagnostyka. W tym celu najpierw wykonuje się badania obrazowe (zdjęcia rentgenowskie, tomografię komputerową albo rezonans magnetyczny). Badania te są jednak jedynie wstępem do postawienia tzw. diagnozy biomechanicznej, której celem jest znalezienie przyczyny bólu przez określenie ruchomości poszczególnych segmentów kręgosłupa oraz stawów kończyn, by znaleźć ewentualne zablokowanie, nadruchomość czy inną patologię. Zależnie od rodzaju problemu, któremu towarzyszy ból, indywidualnie dobiera się sposób leczenia. Diagnostyką i leczeniem manualnym zajmują się certyfikowani terapeuci manualni. Terapeutą manualnym może zostać fizjoterapeuta lub lekarz po odbyciu specjalnych, trwających zwykle wiele lat, kursów (w Wielkiej Brytanii i USA są specjalistyczne uczelnie kształcące terapeutów manualnych). W Polsce mamy obecnie sporą grupę dyplomowanych terapeutów manualnych, a liczba ich stale się powiększa. Terapia manualna polega na leczeniu odwracalnych zaburzeń ruchomości, które są najczęstszą przyczyną bólów kręgosłupa (ponad 90% wszystkich przypadków), jest więc alternatywą (albo przynajmniej uzupełnieniem) dla leczenia farmakologicznego. A kim w takim razie jest kręgarz? Kręgarz to po prostu ludowy znachor, niemający żadnych uprawnień ani medycznej wiedzy do leczenia. Często są to osoby, które same niegdyś korzystały z leczenia u terapeuty manualnego, a teraz na własną rękę próbują naśladować to wszystko, co podpatrzyły. Pamiętajmy, że kręgarz to zwykle człowiek bez wykształcenia medycznego, który nie ma pojęcia o anatomii człowieka, o biomechanice, o diagnostyce obrazowej, o rozpoznawaniu wskazań i przeciwwskazań do leczenia. W krajach Europy Zachodniej prowadzenie działalności leczenia czegokolwiek bez stosownych uprawnień jest ścigane prawem. W Polsce, niestety, co rusz zobaczyć możemy szyldy i reklamy „dyplomowanych kręgarzy” (na marginesie: tytuł „dyplomowany kręgarz” jest równie poważny, co „dyplomowany wróżbiarz z fusów” albo „dyplomowany degustator tanich win”). Żadnych bowiem uznawanych przez jakiekolwiek organy dyplomów kręgarstwa nie ma. Pomyślmy: czy z bolącym zębem poszlibyśmy do kowala? Z zębem do kowala pewnie nie, ale przecież każdy z nas słyszał o ludziach, korzystających z „usług” ludowych kręgarzy, którzy „nastawiają” kręgosłupy i biorą się za leczenie wszystkiego i każdego, kto w porę nie zdążył uciec. Odpowiadając więc na Pani pytanie, doradzam wizytę u fizjoterapeuty, który ma uprawnienia do leczenia manualnego. Pamiętajmy przy tym, że sam dyplom fizjoterapeuty czy lekarza nie wystarczy! Potrzebne jest ukończenie specjalistycznego szkolenia. Jest wiele różnych odmian medycyny manualnej. Do najbardziej znanych i cenionych należą metody: Mulligana, Lewita, Maitlanda, Kaltenborna. Warto więc, zanim udamy się do kogoś, kto reklamuje się, że leczy bóle kręgosłupa, sprawdzić jego kwalifikacje. Chodzi tu przecież o nasze zdrowie! Zapamiętajmy więc: 1. Kręgarz to ludowy znachor, niemający żadnych uprawnień do leczenia manualnego kręgosłupa. Najczęściej nie ma on żadnego wykształcenia medycznego. 2. Leczeniem manualnym kręgosłupa i stawów zajmują się dyplomowani terapeuci manualni, którymi mogą zostać jedynie fizjoterapeuci lub lekarze po odbyciu cyklu specjalistycznych szkoleń. 3. Nie ma takiej choroby jak „ból kręgosłupa”. Ból kręgosłupa jest jedynie sygnałem, wysyłanym przez nasze ciało, informującym nas o procesie chorobowym, który może mieć swoje źródło w różnych częściach naszego organizmu. Dlatego sensowne leczenie musi polegać na leczeniu przyczyny bólu, a nie na samym jego uśmierzaniu.